Makalecim Özgün Makale Bloğu

>Kimyasal Semboller :

Artık bir bileşiğin elementlerden oluştuğunu ve bileşiklerin, elementlerin bileşik içerisinde belli oranlarda bulunduklarını öğrendik. Kimyasal reaksiyonlarının elementlerin bileşiklerin karşılıklı etkileşmelerinden başka birşey olmadığını da öğrendiğimize göre kimyasal reaksiyonları daha basit ve anlaşılır şekilde ifade edebiliriz. Bunun için yapmamız gereken şey uzun isimler yerine kimyasal reaksiyonların temel elemanları olan elementlerin isimlerini sembollerle göstermek bu işi daha da basitleştirebilir. İsviçreli kimyacı J.J. Berzelius’a (1779-1848) gelinceye kadar elementler için kullanılan semboller herhangi bir sistem izlememişlerdir. Berzelius’un önerisi üzerine (1814) her elementin latince başharfi sembol olarak kabul edilmiştir. Örneğin; Oksijen için O, hidrojen için H gibi. Azot N ile gösterilir çünkü nitrojen kelimesinden sembolü türetilmiştir. Bugün bilinen 110 element olduğu düşünülürse alfabadeki 28 harfin bu işe yetmeyeceği açıktır (türkçe karakterlerin hiçbiri bu tür isimlendirmede kullanılmadığından). Bu nedenle eğer farklı elementlerin ilk harfleri aynı olabilir. Hidrojen helyum örneğinde olduğu gibi bu durumda diğer elementin ikinci veya üçüncü hafrleride sembollerde kullanılır. Bu nedenle helyumunki He dir. Bu semboller yazılırken yukarıda da olduğu gibi sembol tek harften meydana geliyorsa büyük iki harften meydana geliyorsa birinci harf büyük ikinci harf küçük olacak şekilde sembolize edilir. Peryotlar cetvelinde herbir elementin adı ve sembolünü bulabilirsiniz.

Kimyasal Formüller :

Artık elementlerin sembolerini birbirleri ile birleşme oranlarını biliyoruz. Şimdi kimyasal formüllerin nasıl yazılacağını ve okunacağını görmey çalışalım. Syuyun daha önce 2 atom hidrojen ve bir atom oksijenden meydana geldiğini söylemiştik. Hidrojenin sembolünün H ve oksijenin sembolünün O olduğunu biliyoruz. Bu durumda su için aşağıdaki formülleri uydurabiliriz.

H2O1
2H1O
O1H2
1O2H

H2O1
2H1O
O1H2
1O2H

H2O1
2H1O
O1H2
1O2H

Fakat yukarıdaki ifadelerden hiçbiri suyu göstermek için kullanılmaz ve bu konuda genel bir adlandırma standardı söz konusudur. Formüller yazılırken, öncelikle pozitif değerlikli olan element yazılır. Sonra moleküldeki sayısı altına indis olarak belirtilir. İkinci atom yazılır ve molekğldeki sayısı altına indis olarak belirtilir. Molekül içerinde atomdan 1 tane varsa indis olarak bu 1 konulmaz. Bu nedenle H ve O karşılaştırırsak H +1 değerli, ve O -2 değerli olduğunu görürüz. Bu durumda Su için H2O yazmalıyız. Oksijenin altına indis olarak 1 konulmadığına dikkat edin.

Bu örnekten de görüldüğü gibi formülleri doğru yazmak için molekül içindeki türlerin yükleri konusunda fikir sahibi olmamız gerekir

BİLEŞİK FORMÜLLERİNİN YAZILMASI VE ADLANDIRILMASI

Bazı moleküllerin formülleri aşağıda verilmiştir.

NiS, PbBr4, Pb3N2 , Fe2S3 , FeI2 ,Hg2F2 ,Cu2S , SnCl2 HgO, Sn3P4, NiS2, PbCl2, Sn3N4 , FeS, FeBr3 ,HgF2, CuS, SnI4 , Hg2O , Pb3P4, NiO, SnO2, PbO2, Fe2O3 , CuI, Hg2Cl2, CuO, Sn3N2, Hg2O2, CuCl2
Grup → 1A 2A 3B 4B 5B 6B 7B 8B 8B 8B 1B 2B 3A 4A 5A 6A 7A 8A

Aynı cins atomlardan meydana gelen saf maddelere element denir.

Z Sembol İsim
1 H hidrojen
2 He helyum
3 Li lityum
4 Be berilyum
5 B bor
6 C karbon
7 N azot
8 O oksijen
9 F flor
10 Ne neon
11 Na sodyum
12 Mg magnezyum
13 Al alüminyum
14 Si silisyum
15 P fosfor
16 S kükürt
17 Cl klor
18 Ar argon
19 K potasyum
20 Ca kalsiyum
21 Sc skandiyum
22 Ti titanyum
23 V vanadyum
24 Cr krom
25 Mn mangan
26 Fe demir
27 Co kobalt
28 Ni nikel
29 Cu bakır
30 Zn çinko
31 Ga galyum
32 Ge germanyum
33 As arsenik
34 Se selenyum
35 Br brom
36 Kr kripton
37 Rb rubidyum
38 Sr strontiyum
39 Y itriyum
40 Zr zirkonyum
41 Nb niyobyum
42 Mo molibden
43 Tc teknetyum
44 Ru ruthenyum
45 Rh rhodiyum
46 Pd paladyum
47 Ag gümüş
48 Cd kadmiyum
49 In indiyum
50 Sn kalay
51 Sb antimon
52 Te tellür
53 I iyot
54 Xe ksenon
55 Cs sezyum
56 Ba baryum
57 La lantan
58 Ce seryum
59 Pr praseodim
60 Nd neodim
Z Sembol İsim
61 Pm prometyum
62 Sm samaryum
63 Eu evropiyum
64 Gd gadolinyum
65 Tb terbiyum
66 Dy disprosyum
67 Ho holmiyum
68 Er erbiyum
69 Tm tulyum
70 Yb iterbiyum
71 Lu lütesyum
72 Hf hafniyum
73 Ta tantalyum
74 W tungsten
75 Re rhenyum
76 Os osmiyum
77 Ir iridyum
78 Pt platin
79 Au altın
80 Hg cıva
81 Tl talyum
82 Pb kurşun
83 Bi bizmut
84 Po polonyum
85 At astatin
86 Rn radon
87 Fr fransiyum
88 Ra radyum
89 Ac aktinyum
90 Th toryum
91 Pa protaktinyum
92 U uranyum
93 Np neptünyum
94 Pu plütonyum
95 Am amerikyum
96 Cm küriyum
97 Bk berkelyum
98 Cf kaliforniyum
99 Es aynştaynyum
100 Fm fermiyum
101 Md mendelevyum
102 No nobelyum
103 Lr lorentiyum
104 Rf kurçatovyum
105 Db dubniyum
106 Sg bohriyum
107 Bh bohriyum
108 Hs hassiyum
109 Mt metneryum
110 Ds darmstadtiyum
111 Uuu röntgenyum
112 Uub ununbiyum
113* Uut ununtriyum
114 Uuq ununkuadyum
115* Uup ununpentiyum
116* Uuh ununheksiyum
117* Uus ununseptiyum
118* Uuo ununoktiyum
119* Uue ununenniyum
120* Ubn unbiniliyum

*Element henüz keşfedilmedi

Grup 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Periyot
1 1
Hidrojen 2
Helyum
2 3
Lityum 4
Berilyum 5
Bor 6
Karbon 7
Azot 8
Oksijen 9
Flor 10
Neon
3 11
Sodyum 12
Magnezyum 13
Alüminyum 14
Silisyum 15
Fosfor 16
Kükürt 17
Klor 18
Argon
4 19
Potasyum 20
Kalsiyum 21
Skandiyum 22
Titanyum 23
Vanadyum 24
Krom 25
Mangan 26
Demir 27
Kobalt 28
Nikel 29
Bakır 30
Çinko 31
Galyum 32
Germanyum 33
Arsenik 34
Selenyum 35
Brom 36
Kripton
5 37
Rubidyum 38
Stronsiyum 39
İtriyum 40
Zirkonyum 41
Niyobyum 42
Molibden 43
Teknetyum 44
Rutenyum 45
Rodyum 46
Paladyum 47
Gümüş 48
Kadmiyum 49
İndiyum 50
Kalay 51
Antimon 52
Tellür 53
İyot 54
Ksenon
6 55
Sezyum 56
Baryum 71
Lütesyum 72
Hafniyum 73
Tantal 74
Tungsten 75
Renyum 76
Osmiyum 77
İridyum 78
Platin 79
Altın 80
Cıva 81
Talyum 82
Kurşun 83
Bizmut 84
Polonyum 85
Astatin 86
Radon
7 87
Fransiyum 88
Radyum 103
Lorentiyum 104
Kurçatovyum 105
Dubniyum 106
Siborgiyum 107
Bohriyum 108
Hassiyum 109
Metneryum 110
Darmstadtiyum 111
Röntgenyum 112
Ununbiyum 113
Ununtriyum 114
Ununkuadyum 115
Ununpentiyum 116
Ununheksiyum 117
Ununseptiyum 118
Ununoktiyum

Lantanitler 57
Lantan 58
Seryum 59
Praseodim 60
Neodim 61
Prometyum 62
Samaryum 63
Evropiyum 64
Gadolinyum 65
Terbiyum 66
Disprosyum 67
Holmiyum 68
Erbiyum 69
Tulyum 70
İterbiyum
Aktinitler 89
Aktinyum 90
Toryum 91
Protaktinyum 92
Uranyum 93
Neptünyum 94
Plütonyum 95
Amerikyum 96
Küriyum 97
Berkelyum 98
Kaliforniyum 99
Aynştaynyum 100
Fermiyum 101
Mendelevyum 102
Nobelyum

Periyodik cetvelde kimyasal seriler alkali metal alkalin lantanit aktinit geçiş metalleri
metal metaloid ametal halojen soygaz.